Parafia pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Pilicy

Historia  tego kościoła  związana jest z rodem  Ottona z Pilczy

Herbu Topór, który był  pierwszym właścicielem i założycielem Pilicy.

         Ród  odznaczał się w tym czasie wielkimi wpływami polityczno-ekonomicznymi, przez to Pilica została wyniesiona do  rangi Hrabstwab przez Króla Władysława Jagiełłę. Żona  Ottona z Pilczy, Jadwiga w 1393r. doprowadziła do lokacji miasta.  Równocześnie rozpoczęto budowę okazałego kościoła w stylu gotyckim. Po śmierci Ottona w 1382r. i jego żony Jadwigi w 1404r. ich córka Elżbieta kontynuuje dzieło. Budowa nowego kościoła farnego zostaje ukończona w 1409r. i pierwsza Parafia istniejąca na wzgórzu św. Piotra,  zostaje przeniesiona do nowej świątyni. Konsekracji / poświęcenia kościoła/  dokonał biskup krakowski Piotr Wysz w czerwcu 1410r.

 Kościól  przez wieki zmieniał swój wygląd architektoniczny, w swoim obecnym wyglądzie, jest rezultatem wielu kompozycji od gotyku XIV w. do baroku XVII w.

PREZBITERIUM – /część ołtarzowa/ kościoła jest najstarszym gotyckim fragmentem  z  XVw.  Ołtarz główny z drewna w całości złocony z I połowy XVII w.  w środku Obraz Matki Bożej  Śnieżnej z 1614r. stanowiący kopię Obrazu  zwanego Salus Populi Romani  /wybawienie ludu rzymskiego/

Z Bazyliki Santo Maria Maggiore w Rzymie. Dolna część ołtarza  tzw. Antepedium wykonane z różowego aksamitu i dwa złocone barokowe lichtarze są darem Marii-Józefy Sobieskiej, fundatorki wielu innych cennych, darów dla tej świątyni.

NAWA GŁÓWNA – posiada obecnie wystrój barokowy z XVII i XVIII w.

Z lewej strony ołtarz boczny św. Jana Kantego – profesora Akademii Krakowskiej z prawej strony barokowy ołtarz św. Barbary. Na tle pilastrów na kamiennych konsolach barokowe figury 12 Apostołów.

Polichromia nawy głównej wykonana przez artystę krakowskiego Adolfa Hironia w 1913r. Wnętrze nawy rozświetla  secesyjny kryształowy żyrandol 54 świecowy.

KAPLICE  KOLEGIATY:

KAPLICA GROBOWA RODU PADNIEWSKICH  póżnorenesansowa 1601r. autorstwa znanego włoskiego artysty Kaspera Fodige z Mesocco.  W stylu Kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu.

Z cennym  ołtarzem przedstawiającym Górę Moria i Ofiarę Abrahama

W narożnikach Kaplicy 4 kamienne figury z 1600r. autorstwa Wojciecha Rojewskiego  : postacie z Starego Testamentu: Król Dawid, Melchizedek, Aaron i Mojżesz.

KAPLICA  ŚW. JÓZEFA    w stylu baroku lat 1700-1710r. ufundowana

przez  Proboszcza Ks. Dra Franciszka Leśniewicza  profesora filozofii Akademii Krakowskiej . Posiada póżnobarokowy ołtarz św. Józefa  dwupoziomowy ze zwieńczeniem, z obrazami przedstawiającymi sceny z życia św. Józefa . Sklepienie rokokowe bardzo bogato zdobione i rokokowe drewniane ławki  z 1725r. Kaplica posiada  miniaturę chóru kościelnego z miniaturowymi organami. Zbudowana na planie prostokąta.

KAPLICA  JUZUSA MIŁOSIERNEGO  w stylu póżnego baroku  1720-1728r. ufundowana przez Ks. Kazimierza Dobrakowskiego – Proboszcza Parafii. Ołtarz przyścienny z kamienia i stiuku , przedstawia scenę Ukrzyżowania Chrystusa. Poniżej na  bokach  figura św.Weroniki i         św. Longina /centuriona/ żołnierza rzymskiego  z włócznią. Zbudowana na planie kwadratu.  

KAPLICA  MATKI BOSKIEJ  SZKAPLERZNEJ  i    ŚW. ANNY

Wybudowana w stylu  barokowym w XVII w. przez Ród Warszyckich

Ołtarz z Obrazem Matki Bożej Szkaplerznej z 1662r  malowany na desce.

Sklepienie krzyżowo-żebrowe pozostałości gotyku. Nad łukowym wejściem do kaplicy jest nagrobek Katarzyny Pileckiej,  fundacji Stanisława i Katarzyny Pileckich herbu Leliwa, wykonany w kamieniu w 1555r. w stylu renesansowym przez  znanego włoskiego artystę Jana Marie Padovano , autora wielu dzieł na Wawelu. W kaplicy jest barokowa chrzcielnica z XVIIw. z czarnego marmuru, ustawiona na kolistej podstawie w kształcie wysmukłego kielicha. Chrzcielnica jest ustawiona na tle  ściany, na której umieszczona jest płyta nagrobna z 1683r, Anny Warszyckiej z herbem Abdank i epitafium.  Pośrodku kaplicy, rokokowe drewniane ławki z 1725r. pięknie zdobione.

CHÓR  MUZYCZNY  zbudowany z 1884r. przez Stanisława Skwarczyńskiego z Warszawy, profilowany barokowo do wnętrza kościoła.

Organy ze szkoły Ludwika Blomberga z Warszawy, instrument 16 głosowy

Skrzynia organowa z prospektem polichromowana i złocona, zwieńczona

postaciami grających aniołków i Króla Dawida w środku.

Organy zakupione przez Parafian  za 2.500 rubli w złocie.

ZAKRYSTIA  pierwotnie w stylu gotyckim z XV w  przebudowana w okresie baroku ze sklepieniem półkolistym w kształcie kwadratu z barokowymi szafami na szaty liturgiczne.

NAD  ZAKRYSTIĄ na zewnątrz Kościoła wznosi się wysoka ściana tzw. attyka z 9 kunsztownie umieszczonymi herbami fundatorów kościoła.

WAGA- Herb - Ludwika Pocieja, Wojewody Wileńskiego

NOWINA – Książęca mitra – Herb Książąt Padniewskich

ABDANK -  Herb Rodu Warszyckich

KORYBUT – Herb Książąt Zbarskich i Wiśniowieckich

RÓŻA -  Herb  Rodu Męcińskich

SŁÓŃCE – Herb Kanoników Kapituły Kolegiaty w Pilicy 

                   / Celesti uror igne -  niebieskim palą się ogniem/

SKRZYŻOWANE  BERŁA  w formie X  Herb Akademii Krakowskiej

ORZEŁ – ma na piersi Herb Jastrzębiec – herb Zborowskichi Myszkowskich

GODZIEMBA  -  Herb wielu rodów szlacheckich i rycerskich

HERBY  NAD  WEJŚCIEM  GŁÓWNYM  DO  KOŚCIOŁA 

Z lewej  strony  Herb PILAWA  - Herb Rodu Książąt  Potockich

Z prawej strony Herb BELINA  - Herb Rodu Książąt Prażmowskich

Na stronie południowej Kolegiaty  duży okazały barokowy Herb

Arcybiskupa krakowskiego Konstantego Felicjana Szaniawskiego z XVIIIw

Herb BARANEK inaczej JUNOSZA  - to herb  Rodu  Szaniawskich  

                                                                            Opracował  ks.kanonik Jarosław Szlenzak